Dili, 09/07/2018 (FDCH), Sekretáriu Ezekutivu Fundo de Desenvolvimento do Capital Humano (FDCH) Sr. Isménio Martins da Silva hato’o liafuan ne’e bainhira sai oradór ba semináriu durante loron ida (1) iha âmbitu ba komemorasaun loron nasionál Funsaun Públika ba dala-ha’at (IV) ne’ebé sei monu iha loron 15 Jullu 2018. Programa semináriu ne’ebé halao iha salaun Ministériu Finansas, Aitarak-laran, Dili, ho tema sentral ma’ak: “Hametin lideransa no jestaun atu hadia prestasaun servisu públiku no dezenvolvimentu báziku iha Timor-Leste”.

Durante aprezentasaun, Sekretáriu Ezekutivu FDCH aprezenta politíka FDCH no ninian rezultadu servisus no impaktus ba programa formasaun téknika ba funsionáriu públiku ne’ebé ninian direitu konsagra iha Alinea c), Artigo 13º husi Dekretu-Lei no 38/2012, ko’alia kona-ba “Regime da Formação e Desenvolvimento da Função Pública”, nomos ba programa bolsas de estudo ba funsaun públika ne’ebé hakerek mós iha Dekretu-Lei no 12/2009, 18 Fevreiru kona-ba Regime de Capacitação dos Recursos Humanos da Função Pública”.

Sekretáriu Ezekutivu ne’e hatutan totál benefisiárius ne’ebé governo RDTL investe ona hahú husi IV Governo Constitucional to’o VIII Governo Constitucional ba Orsamentu Jeral Estadu (OJE) 2011-2018 hamutuk 66,779. Husi númeru ne’e, total funsionárius ne’ebé beneficiado husi fundo ne’e ho total: 25,180 ba atividades formasaun ho total 657 áreas ba formasaun nian, no’mos ba programa Bolsas Estudu benefisia ona funsionárius hamutuk 1,154 ba nivéis kualifikasaun oin-oin, maibe maioria ba liu iha kursu nível Mestrado ho total 42% husi totál númerus benefisiadus ne’e.

Maske nune’e, Sekretáriu Ezekutivu FDCH mós rekoñese katak ho númerus ne’ebé estadu investe ona liu husi FDCH hodi dezenvolve no haforsa rekursus umanus iha setór públiku, ho objetivu atu hametin liu-tan funsionamentu estadu liu husi hasae kapasidade no kualifikasaun mákina estadu nian ma’ak ba funsionáriu sira, hodi esforsu a’an beibeik atu bele aliña liu tan planu no politíka Timor-Leste nian bazeia ba PEDN (Planu Estratéjiku ba Dezenvolvimentu Nasional) 2011-2030.

“Iha dezafius ne’ebé dalan-balun ita hasoru durante implementasaun programas ne’e, ma’ak liu-liu hodi jere no koloka didiak rekursus umanus  sira iha funsaun públika haktuir lei ne’ebé atribui funsionárius públikus tomak, liu-liu iha Lei no 05/2009, 15 Jullu kona-ba “Primeira Alteração da Lei no 08/2004, 16 de Julho (Aprova o Estatuto da Função Pública)” .

Atu haree ba kestaun refere, Sekretáriu Ezekutivu FDCH Sr. Isménio da Silva konfirma liutan katak presiza iha jestaun rekursu umanu ne’ebé adekuadu nune’e ba oin benefisiarius sira bele prienxe daudaun servisu sira tuir sira nia méritu.

“Ita presiza mellora diak liutan jestaun rekursu umanu, nune’e benefisiarius sira bele servisu tuir sira nia méritu” Sekretáriu Ezekutivu FDCH konfirma liutan liafuan hirak ne’e durante ninia aprezentasaun.

Entretantu tuir observasaun, partisipante sira ho entuziasmadu tebes hodi halao diskusaun ne’ebé fó ideias ba malu  atu rona no akompaña aprezentasaun servisu FDCH ne’ebé aprezenta direta husi Sekretáriu Ezekutivu Sr. Isménio Martins da Silva hodi sujere katak papel FDCH ninian importante ba futuru nasaun nian, tan ne’e, firak katak iha VIII Governo Constitucional hatu’ur nafatin politíka atu hametin kapital umanu, haktuir diskursu S.E. Sr. Taur Matan Ruak – Primeiro Ministro da RDTL ninian tomada de posse  iha loron 22 Juñu 2018.

Parte ikus husi aprezentasuan ne’e, subliña liu-tan kona ba rezultadu Programa Levantamentu Dadus Rekursus Umanus Ezistentes Nasional (LDRHEN) ne’ebé FDCH servisu hamutuk ho Diresaun Jeral Estatístika (DJE) – Ministériu Finansas, PNDS (Programa Nasional Dezenvovimentu Suku) – Ministériu Administrasaun Estatal (MAE) hodi rekolla dadus ba uma-kain tomak ho populasaun tinan 17 ba leten, ne’ebé haktuir dadus Census Populasaun iha 2015 hamutuk 662,285 maibe programa LDRHEN so konsege rekolla deit total 82.4% husi númerus iha leten ne’e, ho total ema hamutuk 545,557. Iha dokumentu deskreve dadus detalladus kona ba níveis kualifikasaun, áreas estudus, estatutu emprego, aspirasaun ba futuru atu hetan formasaun, kontinua estudu ba nível ensinu superior no’mos dezeju (hakarak) atu ba servisu ihaáreas ne’ebé no sst. Relatóriu ba LDRHEN kompostu husi parte 2 (rua). Ida relatóriu nasional ne’ebé englobe rezumu dadus territóriu tomak iha Timor-Leste, no dokumentus seluk sei deskreve informasaun dadus no áreas potensialidades ba kada munisipíus no RAEOA-Oecusse. Relatórius hirak ne’e, haktuir planu sei halo lansamentu iha VIII Governo Constitucional ne’e.

Semináriu ho tópiku “sigla Portugés: Fortelecendo a Liderança e Gestão Pela Melhoria da Prestação de Serviços Públicas e Desenvolvimento das Infra-Estruturas Básicas em Timor-Leste” ne’e loke direta husi Ministru Obras Públika S.E. Sr. Salvador Pires konta mós prezensa husi Ministru Transporte no Telekomunikasaun S.E. Sr. José Agostinho da Silva.

Enkuantu Partisipante sira husi semináriu refere mak Diretores no Xefe Departementu sira husi Ministériu sira hotu, Ajénsia Autónoma inklui Sosiedade Sivíl sira tantu nasional ka internasional. (Media FDCH)

Related Post :


Total Viewer : 4359 Views || Category: Notisia